Avrupa Yeşil Mutabakat (EU – Green Deal),Avrupa Birliğinin Paris İklim Anlaşması şartlarını yerine getirmek ve 2050 yılında iklim nötr kıta olmak hedefi için üye ülkelerine yol gösterici nitelikte hazırlamış olduğu yasa ve anlaşmalar zinciridir. Avrupa Briliği Yeşil Mutabakat ile, büyüme stratejilerini ve tüm yol haritalarını iklim politikalarına uyumlu hale getirmeyi amaçlamaktadır. Avrupa Yeşil Mutabakatı, 11 Aralık 2019 yılında imzalanmıştır. Avrupa Yeşil Mutabakatının kısa tanımı, Avrupa Birliğinin 2030 yılında emisyonlarını %5 azaltmak ve 2050 yılında iklim nötr kıta olma hedefinin gerçekleşmesi için gerekli şartları sağlayan mevzuatlar ziniciri şeklindedir. Avrupa Birliği 2030 yılında 1990 yılına göre sera gazı emisyonlarını %55 oranında indirmeyi hedeflemekte ve bu hedef için 55 e Uyum Yasasını (Fit for 55) 14 Temmuz 2021 yılında yayınlamıştır.
Avrupa Birliği’nin (AB) gelecekteki çevre ve iklim değişikliğiyle mücadele planıdır. 2019 yılında başlatılan bu plan, AB’nin 2050 yılına kadar temiz ve sürdürülebilir bir ekonomi yaratma hedefini ortaya koyar. Başka bir deyişle yeşil mutabakat, bu süre zarfında Avrupa Birliği (AB) yeşil mutabakatı sera gazı salınımını kademeli olarak sıfıra indirmeyi amaçlamaktadır. Yeşil Mutabakat Planı kapsamında, enerji tasarrufu, yenilenebilir enerji kullanımı, çevre dostu ulaşım ve doğayı koruma gibi konulara odaklanılır. Ayrıca, daha yeşil ve sürdürülebilir bir yaşam için atık yönetimi ve geri dönüşüm uygulamalarının geliştirilmesi de plana dahildir. Avrupa Yeşil Mutabakatı, hem AB üyesi ülkelerin hem de diğer ülkelerin çevre ve iklim değişikliği konularında daha fazla iş birliği yapmasını teşvik etmeyi amaçlar. Bu sayede, tüm dünyada daha sağlıklı ve yaşanabilir bir gelecek için çalışılabilir.
Yeşil Mutabakat Eylem Planı Nedir?
Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda, 4 Şubat 2020 tarihinde Bakan Yardımcısı düzeyinde bir Çalışma Grubu oluşturuldu. Çalışma Grubu faaliyetleri kapsamında, Bakan Yardımcıları ve Çalışma Grubu üyesi kurumlar ile teknik düzeyde gerçekleştirilen toplantıların yanı sıra, özel sektör temsilcilerinin katılımı ile sektör bazında istişareler gerçekleştirildi. Gerçekleştirilen istişareler sonucunda; ülkemizin Gümrük Birliği ile AB’ye sağlanan bütünleşmesinin korunması ve daha da ileriye taşınmasının yanı sıra uluslararası ticaret düzeninde iklim değişikliği ile mücadele politikalarının olası etkilerine adaptasyonunu sağlayacak bir yol haritası oluşturulması hedeflenmiş ve Çalışma Grubu üyesi tüm Kurumların katkıları ile bir Eylem Planı hazırlanmıştır.
Bu süreçte, Ticaret Bakanlığı öncü rol üstlenip “Yeşil Mutabakat Eylem Planı” hazırladı. Yol haritası görevi görecek olan Eylem Planı, 9 ana başlık altında toplam 32 hedefi ve 81 eylemi kapsıyor:
Yeşil Mutabakat Eylem Planı Başlıkları
- Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmaları
- Yeşil ve Döngüsel Ekonomi
- Yeşil Finansman
- Temiz, Güvenli ve Ekonomik Enerji Arzı
- Sürdürülebilir Tarım
- Sürdürülebilir Akıllı Ulaşım
- İklim Değişikliği ile Mücadele
- Diplomasi
- AB Yeşil Mutabakatı Bilgilendirme ve Bilinçlendirme Çalışmaları
55 e Uyum Paketi (Fit For 55) Nedir?
Avrupa Birliği Yeşil Mutabakat (Green Deal) ile sebep olduğu sera gazı emisyonlarını 1990 yılına göre 2030 yılına kadar %55 oranda azalmayı hedefliyor. Bu hedefi gerçekleştirmek için izlemesi gerek yol haritasını, kontrol parametlerini ve göre sorumlulukları açıklayan bir yasa yayınladı. Sera Gazı emisyonlarını %55 oranında azaltmak için gerekli olan şartları belirleyen yasaya Avrupa Birliği 55 e uyum yasası denmektedir. 14 Temmuz 2021 yılında yayınlanan fit for 55 yasası, tüm Avrupa Birliği üyelerini kapsamaktadır. Ancak yasa Avrupa Birliği ülkeleri dışındaki ülkelere bağlayıcı nitelikte değildir.
Yeşil Mutabakata Uyum İçin Destekler Nelerdir?
Avrupa Birliği Yeşil Mutabakat Yasası ile yeşil dönüşüm zorunluluğu gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Bu yasanın ülkemiz için fırsat haline dönüşmesi için devlet yetkilileri, hummalı bir çalışma gerçekleştirmekte. Bu çalışmanın sonucu olarak da çeşitli yeşil mutabakat hibe ve teşvikleri açıklanmaktadır. İşte o teşvik ve hibelerden bazıları şu şekilde;
Karbon Ayak İzi Doğrulama Hibe Geri Ödemesi
Ticaret Bakanlığı, ihracat yapan işletmelerin, pazardaki rekabet gücünü arttırmak adına işletmelere pazara giriş belge destekleri sunmaktadır. Karbon Ayak İzi Doğrulama Belgesi için ödeyeceğiniz maliyetin, %50'si Ticaret Bakanlığı tarafından sizlere geri ödenmektedir. Üstelik bu desteğe sahip olmak için bir proje yazmanıza gerek bulunmamaktadır. Basit ve internet üzerinde yer alan portal üzerinden basitçe talep edilebilen bir destek türü. Karbon Ayak İzi Doğrulama desteği şartları hakkında detaylı bilgiler Ticaret Bakanlığı web sitesinde yer almaktadır.
Kalkınma Ajansları – Yeşil Dönüşüm Hibeleri
Kalkınma Ajansları, Teknik destek programları kapsamında, öncelik 4 başlığı altında Yeşil Dönüşüm konuları desteklenmektedir. Bu destekler, Odalar, Borsalar, Dernekler, Birlikler aracılığıyla alınabilmektedir. Örneğin, İçinde bulunduğunuz organize sanayi bölgesi ile iltişime geçip sizin için bu desteğe aracılık etmesi için talepte bulunabilirsiniz.
Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen konular:
- Eko-Verimlilik,
- Enerji Verimliliği,
- Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanımı,
- Avrupa Yeşil Mutabakatına Uyum,
- Organize Sanayi Bölgeleri altyapılarının yeşil dönüşüm ve döngüsel ekonomiye geçişini sağlayacak yatırımlara yönelik ihtiyaç analizi ve ön fizibilite çalışmaları
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı
Buna göre, teknolojik ürün ve çözümlerin işletme süreçlerine entegre edilerek maliyet azaltılması, verimlilik ve kalite artışı, çalışan ve müşteri memnuniyeti gibi sonuçlar elde etmeyi amaçlayan Dijital Dönüşüm Destek Programı ile döngüsel ekonomi yaklaşımıyla uyumlu, doğal kaynakları koruyan, iklim ve sürdürülebilirlik hedeflerine katkı sağlayan, kaynak verimli ve düşük karbonlu üretimi amaçlayan Yeşil Dönüşüm Destek Programı kapsamındaki yatırımlar öncelikli olarak desteklenecek.
Kredi Garanti Fonu Yeşil Dönüşüm Destek Paketi
Enerji verimliliğini ve yeşil dönüşümü amaçlayan KOBİ ve KOBİ dışı işletmelerin yatırım ve yatırıma bağlı işletme harcamalarının finanse edilmesi amaçlanmaktadır.Kefalet için kullanılan kaynak Hazine Fonudur. İlgili finans Kurum ve Kuruluşları Emlak Katılım Bankası, Garanti Bankası, Halkbank, İş Bankası, Kuveyt Türk Katılım Bankası, QNB Finansbank, Kalkınma Yatırım Bankası, Vakıfbank, Vakıf Katılım Bankası, Yapı Kredi Bankası, Ziraat Bankası, Ziraat Katılım şeklindedir.
- İşletme Kredisi Azami 6 ay ödemesiz dönem olmak üzere azami 36 ay
- Yatırım Kredisi Azami 24 ay ödemesiz dönem olmak üzere azami 120 ay olarak iki farklı seçenek bulunmaktadır.
- Kefalet Üst Limiti Kobiler İçin 20 Milyon TL , KOBİ dışındakiler için 50 Milyon TL olarak belirlenmiştir.
Yeşil Mutabakat TUBİTAK Ar-Ge Destekleri
Türkiye ekonomi ve sanayisinin yeşil dönüşümü; kapsayıcı ve sürdürülebilir bir büyümenin tesis edilmesinin yanı sıra, ülkemizin AB başta olmak üzere, üçüncü ülkelere ihracatında rekabetçiliğinin korunması ve güçlendirilmesi için elzem görülmektedir. Bu alanda, atılacak adımlar aynı zamanda ülkemizin küresel değer zincirlerine entegrasyonunun geliştirilmesi ve uluslararası yatırımlardan alacağı payın artırılması bakımından da önem teşkil etmektedir.
Yeşil Mutabakat Çerçevesindeki TUBİTAK tarafından destek verilen araştırma başlıkları aşağıdaki gibidir:
- İklim Değişikliği, Karbon salımı ve Sera Gazı Emisyonlarının Düzenlenmesi Amacına Katkı Sunacak Çalışmaları
- Temiz ve Döngüsel Ekonomi
- Temiz, Erişilebilir ve Güvenli Enerji Arzı
- Yeşil ve Sürdürülebilir Tarım: Tarladan Sofraya Sürdürülebilir Tarım
- Sürdürülebilir Akıllı Ulaşım
Yeşil Mutabakat Hibe ve Teşviklerinden Nasıl Faydalanabilirim ?
Yukarıda bahsedilen hibe, teşvik ve destek programları, yeşil dönüşüm süreçlerinde verilen desteklerden sadece bazıları. Sizlerinde hak vereceği üzere bütün bu teşvikleri derleyip, bir maile sığıdırmak mümkün değil. Özellikle bahsedilen destekler ülkemiz tarafından verilen desteklerdir. Bu desteklerin yanı sıra Avrupa Birliği Fonlarının finanse ettiği oldukça fazla hibe, teşvik ve faizsiz kredilendirme destekleri bulunmaktadır. Bu hibe ve teşviklerden faydalanmanız için, ilgili haber mecralarını, sosyal medyayı, kurum bilgilendirme programlarını takip etmeniz gerekir. Özellikle hibe ve teşvikler ülkemizde oldukça kolaylaşıtırılmış durumdadır. Bu başvurular için dış destek almanıza dahi gerek bulunmamaktadır.
Güncelleme Tarihi: 12.10.2023 12:28:00
paylaş
twittle
paylaş
paylaş
