Avrupa Birliği'nin, Avrupa Yeşil Mutabakatı ile belirlediği sera gazı emisyon azaltma ve ‘net sıfır kıta’ olma hedeflerine yönelik temel aracı olan Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması, 01.10.2023 tarihinde resmen devreye giriyor.
Uygulamanın işlemesi için gerekli tüm yönetmelikler Avrupa Birliği Komisyonu tarafından yayınlandı. Yayınlanan mevzuatlara göre Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) iki aşamada uygulanacak. İlk aşama 01.10.2023 – 31.12.2025 yılları arasında bir geçiş dönemi olarak gerçekleşecek, ikinci aşama ise 01.01.2026 tarihinden itibaren başlayacak. İki uygulama döneminde ihracatçılarımızın Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) ile ilgili neler yapması gerektiğini, SKDM Beyanı Nedir ve SKDM Raporu Nedir? sorularının yanıtlarını bu yazımız da açıklamaya çalıştık.
SKDM Tüzük Metni, Avrupa Parlamentosu (AP) ve Konsey tarafından 10 Mayıs 2023 tarihinde imzalanmış ve 16 Mayıs 2023 tarihli ve L 130/52 AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanmış olup 17 Mayıs 2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
SKDM Tüzüğünün Ana Esasları aşağıdaki gibidir;
Bu açıklamayı temel alarak, soru cevap yöntemi ile konuyu netleştirmeye çalışalım.
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) geçiş dönemi olan 01.10.2023 – 31.12. 2025 tarihleri arasında, Avrupa Birliği ülkelerinde yerleşik ve SKDM ürünlerinden ithalat yapan işletmeler, yetkili otoritelere 3 aylık dönemlerde SKDM Raporu yapmakla yükümlü olacaklar.
CBAM raporu, karbon sınırlarının öngörülmesi ve yönetilmesi konusunda kritik bir araçtır. Çevresel etkiyi minimize etme ve sürdürülebilirlik çabalarınızı güçlendirme odaklı olan bu rapor, işletmemizin karbon ayak izi çalışmalarını belirlemek ve karbon azaltma stratejileri geliştirmek için önemli bir adımdır. CBAM Raporu, bizim için sadece bir yasal gereklilik değil, aynı zamanda çevresel sorumluluğumuzu ve işletme etiğimizi yansıtan bir belgedir. Sektördeki liderliğimizi sürdürme ve çevresel sürdürülebilirliği destekleme konusundaki kararlılığımızı gösterebilmemiz için bize ulaşabilirsiniz.
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) geçiş dönemi sonrasında 01.01.2026 itibariyle, Avrupa Birliği ülkelerinde yerleşik ve SKDM ürünlerinden ithalat yapan işletmeler, yetkili otoritelere her yılın 31 Mayıs tarihinde bir önceki yıla ait SKDM Beyanı yapmakla yükümlü olacaklar.
SKDM Raporu, 01.10.2023 – 31.10.2025 tarihileri arasında, 3 aylık dönemlerde verilecek olan raporlardır. Bu raporlar SKDM Sertifikası (Karbon Vergisi) içermezler. SKDM Beyanı, 01.01.2026 tarihi itibariyle, her yıl 31 Mayıs tarihinde yıllık olarak verilecek olan beyanlardır. SKDM Beyanları, bir önceki yılın verilerine göre hazırlanır ve gerekli olması halinde SKDM Sertifikası (Karbon Vergisi) içermelidir.
SKDM Raporunu / Beyanını Kimler Bildirecek?
SKDM Raporunu / Beyanını, Avrupa Birliğinde faaliyet gösteren işletmeler SKDM Portal’ ına yetkili otoriteler aracılığıyla bildirecek olup, Türkiye’den Avrupa Birliğine ihracat yapan işletmeler direkt olarak SKDM Portal’ına beyan ve bildirim ile sorumlu olmayacak. Ancak, Avrupa Birliğinde faaliyet gösteren kuruluşlar, Türkiye’den ithal yaptıkları ürünlere ait emisyon bilgilerini ihracatçı kuruluşlardan talep edebilirler. Bu nedenle, Türkiye’den AB’ye ihracat yapan işletmeler şimdiden ürünlerine ait emisyon bilgilerini netleştirmelidir.
SKDM Raporu/Beyanı Hangi Ürünler İçin Zorunlu?
SKDM Raporu/ Beyanı, Türkiye’den AB‘ye ihracat edilen demir-çelik, alüminyum, çimento, gübre, elektrik ve hidrojen sektörü ürünleri için geçerli. Bu ürünlerin listesine aşağıdaki linkten GTIP numarası ile ulaşabilirsiniz.
İlgili Tüzük Maddesine Ulaşmak İçin Aşağıdaki Linki Tıklayın: SKDM Tüzüğü Ek-1 Linki
SKDM Raporu Ne Zaman Yapılacak?
SKDM Raporu, 01.10.2023 itibariyle 31.12.2025 tarihine kadar 3 aylık periyotlarda yapılacak. Her 3 aylık periyottan sonra, bir sonraki ayın son gününe kadar SKDM Raporu girilecek. Örneğin; 01.10.2023 – 31.12.2023 dönemi için SKDM Raporu 31.01.2024 tarihine kadar girilecek. Yıllık SKDM Rapor Tarihleri her yıl; 31 Ocak – 30 Nisan – 31 Temmuz – 31 Ekim tarihlerinde yapılacaktır.
SKDM Beyanı Ne Zaman Yapılacak?
SKDM Beyanı , 01.01.2026 tarihi itibariyle, her yıl 31 Mayıs tarihinde yıllık olarak verilecek olan beyanlardır. Her yıl 31 Mayıs tarihinde, bir önceki yıla ait bilgiler skdm beyanına girilecektir. Örneğin; 2026 yılı dönemi için SKDM Beyanı 31.05.2027 tarihine kadar girilecek.
SKDM Raporunun Cezası Kaç Euro Olacak?
SKDM Raporu vermenin cezası, 17.08 2023 tarihinde (EU) 2023/956 sayılı SKDM Uygulama tüzüğüne göre belirlenmiştir. SKDM Beyanı cezası, bildirilmeyen emisyonların tonu başına 10 ila 50 Euro arasından olacaktır. Ceza uygulaması, Türk şirketlere değil, AB ülkelerinde faaliyet gösteren şirketlere uygulanacaktır.
İlgili Tüzük Maddesine Ulaşmak İçin Aşağıdaki Linki Tıklayın: SKDM Tüzüğü Linki
SKDM Raporu Nasıl Hazırlanır?
SKDM Raporunun içeriği, sahip olması beklenen özelikler 6 Mayıs 2023 tarihli L 130/52 AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanmış SDKM Tüzüğünde açıklanmıştır:
SKDM Beyanı içeriği, yine 6 Mayıs 2023 tarihli L 130/52 AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanmış SDKM Tüzüğünde açıklanmıştır: