Sanayide yeşil dönüşüm belgesi, endüstriyel emisyonların yönetimi yönetmeliği Ek-1 ve EK-2 listelerinde yer alan tesislerin yeşil dönüşüm süreçlerini tamamlaması halinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği tarafından verilen belgedir. Sanayide yeşil dönüşüm belgesi, Sanayide Yeşil Dönüşüm Başsorumlusu koordinasyonunda yönetmelik şartlarının yerine getirilmesi sonucunda işletmelere verilmektedir.
Günümüzün en önemli ekonomik ve çevresel konularının düzenlenmesi kapsamında yürürlüğe girecek olan, Endüstriyel Emisyonların Kontrolü Yönetmeliği nezdinde ortaya çıkmış olan, Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi çevresel etkilerin olabildiğince azaltılarak üretim süreçlerinin çevre dostu olacak şekilde yürütülmesi konusunda işletmelerin teşvik edilmesini hedefleyen bir düzenlemedir. Sanayide yeşil dönüşüm belgesi almakla yükümlü olan işletmeler her yıl 1 Nisan tarihine kadar elektronik sisteme bilgilerini girerek kayıt olmak ya da bilgilerini güncellemek zorundadır.
Sürdürülebilirlik alanında yer alan çevresel kriterleri gözeterek üretim yapan ve ilgili yeşil standartlarını sağlayan tesislere verilen belgedir. Yeşil Dönüşüm Belgesinin alınması işletmelerin sürdürülebilirlik taahhüdünü kanıtlar nitelikte bir belge olacaktır.
Sanayide yeşil dönüşüm belgesi, endüstriyel emisyonların yönetimi yönetmeliği Ek-1 ve EK-2 listelerinde yer alan tesislerin yeşil dönüşüm süreçlerini tamamlaması halinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği tarafından verilen belgedir.
Doğal kaynak kullanımının optimize edilmesi, enerji tüketiminin azaltılarak üretim süreçlerinin devam ettirilmesi ve sera gazı salınımının azaltılması Yeşil Dönüşüm olarak nitelendirilmektedir. Sanayi tesislerinin çevresel etkilerinin azaltılması, karbon nötr politikaları ve Avrupa Birliği tarafından yayımlanan AB Yeşil Mutabakat hedefleri arasında yer almaktadır. Sanayi tesislerinin yeşil dönüşümünü belgeleyen ve dönüşüm kapsamında teşvik sunan bir araç olarak Yeşil Dönüşüm Belgesi kavramı ortaya çıkmıştır.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 14 Ocak 2025 tarihinde 32782 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Endüstriyel Emisyonların Kontrolü Yönetmeliği’nin yürürlüğe gireceği tarih olan 1.12.2025 tarihinde, faaliyette olan tesislerin veya ÇED mevzuatına göre başvuruları olan tesisler 31.12.2028 tarihine kadar en az F seviyesinde, 31.12.2030 tarihine kadar en az D seviyesinde Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi almakla yükümlüdür ibaresi kapsamında belge almak zorundadır. Yeni kurulması planlanan tesislerin en az D seviyesinde belge alacak şekilde tasarlanarak inşasına başlanması gerekmektedir.
Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Taslağının Ek-1 ve Ek-2 listesinde belirtildiği üzere aşağıdaki tesisler, sanayide yeşil dönüşüm belgesi almak zorundadır.
Endüstriyel Emisyonların Yönetimi EK-1 Listesindeki Tesisler:
Endüstriyel Emisyonların Yönetimi EK-2 Organik Solvent Kullanılan Listesindeki Tesisler
Bu sektör başlıkları içerisindeki yer alan işletmeler Bakanlık sistemine kayıt olarak bilgilerini güncellemekle, EK-1 listesindeki sınır değerlere tabii olan işletmelerde bu belgeyi almakla yükümlüdür. Bu belgesi almakla yükümlü olan tesisler bakanlıkça belirlenen mevcut en iyi tekniklerin uygulanması (EK-7) ve ilişkili emisyon değer aralıklarına bakılarak yine bakanlıkça belirlenen sınır değerler neticesinde seviyesini belirten bir harf alacaktır. Seviyelerini belirleyecek olan bu harfler ve aralıkları şu şekildedir;
Tesislerin şartları ile ilglili detaylı bilgiye ulaşmak için yönetmeliğe Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Taslağı linkini tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Endüstriyel Emisyonların Kontrolü Yönetmeli, Ek-1 ve Ek-2 listelerinde bulunan tesisler Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının belirleyeceği Sektörel Takvim doğrultusunda Bakanlıkça belirlenen elektronik sisteme bilgilerini girerek kaydolacak ve her yıl 1 Nisan tarihine kadar bilgilerini güncelleyecektir.
Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi başvurusu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının E-SYD sistemi üzerinden elektronik ortamda başvuru yapılacaktır. Başvuru sırasında istenilecek olan belgeler Endüstriyel Emisyonların Kontrolü Yönetmeliği eklerinde bulunan EK-1 Listelerinde yer alan tesisler aynı yönetmeliğin EK-3 Listesi içerisinde yer alan belgelerin hazırlanarak sisteme yüklenmesi gerekmektedir. Bakanlık tarafından incelenen başvuru neticesinde eksiklik bulunması halinde eksiklik bildirilerek gerekli eksikliklerin altmış gün içerisinde tamamlanması istenecektir. Eksikliklerin giderilmesinin ardından başvuru kabul edilir. Kabul edilen başvuru Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından atanan bir ekip tarafından Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi Baş Sorumlusu koordinasyonunda Endüstriyel Emisyonların Kontrolü Yönetmeliği, EK-4’te yer alan başlıklar kapsamında değerlendirilerek bir rapor hazırlanır. Hazırlanan bu rapor elektronik ortamda bir yıl içerisinde Bakanlığı sunulur. Değerlendirme raporu Bakanlıkça incelenir ve uygun bulunmaması durumunda işletmeye en fazla altı ay süre verilir ve eksikliklerin giderilmesi istenir. Değerlendirme raporunun uygun bulunmasının ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü tarafından yerinde tespit raporu hazırlanarak E-SYD sistemine yüklenir ancak yerinde tespit raporu denetiminde uygunsuzluk tespit edilmesi durumunda yüz yirmi güne kadar süre verilir. Bu aşamaların tamamlanmasının ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından Endüstriyel Emisyonların Kontrolü Yönetmeliği hükümleri ve diğer mevzuata uygun çalışmak, ilgili yönetmeliğin EK-5’te yer alan SYD belgesi şartlarını yerine getirmek, gözden geçirme sürecine tabi olmak koşuluyla SYD belgesi verilir ve belge tarihinin akabinde her beş yılda bir gözden geçirerek gerekli bulması durumunda belge şartlarını güncelleye bilecektir. Belge sahibi belge süre bitiminden bir yıl önce gözden geçirme sürecinin başlaması için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına başvuruda bulunması gerekmektedir.
Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi Danışmanlığı, Endüstriyel Emisyonların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında olan tesislere Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi almaları sürecinde verilen danışmanlık hizmetidir. Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi Danışmanlığı kuruluşlarının yönetmelik şartları gereğince Sanayide Yeşil Dönüşüm Başsorumlusu ve Sanayide Yeşil Dönüşüm Sorumlusu personele sahip olması gerekmektedir.
Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi Danışmanlığı Firmaları, tesislerin bakanlık yönetmelik şartlarına uygun olarak sanayide yeşil dönüşüm süreçlerine destek hizmeti veren danışmanlık firmalarıdır. Endüstriyel Emisyonların Kontrolü Yönetmeliği şartları doğrultusunda Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi Danışmanlığı Firmaları için belirlenmiş şartlar bulunmaktadır. Ancak bu şartları sağlayan firmaların Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi Danışmanlığı Firmaları arasında olması mümkündür.
CASEM ESG olarak Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi danışmanlık hizmeti sunmaktayız. CASEM ESG 2009 yılından bugüne Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkinlendirilmiş resmi yetkili Çevre Danışmanlık Şİrketi olarak 300 ü aşkın tesise periyodik danışmanlık hizmeti vermektedir. Bu avantajı ile işletmelere uzun yıllara dayanan güvenilir, şeffaf danışmanlık hizmeti sunmaktadır.
Sanayide Yeşil Dönüşüm Başsorumlusu, bir şirketin veya kuruluşun çevresel, sosyal ve ekonomik sürdürülebilirliğini sağlamak için çalışan bir profesyoneldir. Bu uzman, çevresel etkileri azaltmak, enerji verimliliğini artırmak, atık yönetimini geliştirmek ve sosyal sorumluluk projeleri yürütmek gibi konularda çalışır. Çevresel Sürdürülebilirlik Baş Uzmanı, çalıştığı işletmede çevreyi iyileştirmeye, işverenleri için paradan ve zamandan tasarruf etmeye ve yerel topluluklarına yardım etmeye odaklanan kişidir. Sanayide Yeşil Dönüşüm Başsorumlusu, kuruluşun çevre farkındalığı yüksek ve çevreye karşı sorumlu bir şekilde nasıl çalışabileceğini belirlemek için uzmanlık bilgisi ile çevresel faktörleri birleştirir.
Gelecekte olumsuz bir etkisi yaratmayacak iş çözümleri arar ve mevcut yöntemlerin gelecekteki muhtemel olumsuz etkilerini hesaplar. Bu rol, çevresel sürdürülebilirlik alanında liderlik yapmayı ve çevresel etkinin bireysel ve kurumsal anlamda yönetilmesini gerektirir. Bu, hem marka itibarı hem de kaynakların verimli şekilde kullanılabilmesi için bu boyuttaki performansın artırılması gerekmektedir.
Sanayide Yeşil Dönüşüm Başsorumlusu, Endüstriyel Emisyonların Yönetimi yönetmeliğine göre, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş, Sanayide Yeşil Dönüşüm belgesi başvurusu için gerekli olan mevcut durum raporunu hazırlama, değerlendirme, değişiklik ve gözden geçirme süreçlerinde yetkili olan ve bu süreçleri yöneten uzmana denir.
Sanayide Yeşil Dönüşüm Başsorumlusu olmak için bakanlık tarafından verilen eğitimlerin tamamlanmış olması ve sınav sonucunda yeterli puana ulaşması gerekir. Elde edilen uzmanlık sertifikası 5 yıl süre ile geçerlidir.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği bakanlığı tarafından verilen Sanayide Yeşil Dönüşüm Başsorumlusu eğitimini alması ve düzenlenecek olan sınavı başarı ile geçen kişiler Sanayide Yeşil Dönüşüm Başsorumlusu olur. Sanayide Yeşil Dönüşüm Başsorumlusu olmak için gerekli olan şartlar;
Sanayide Yeşil Dönüşüm Sorumlusu, bir organizasyonun çevresel etkisini azaltmayı hedefleyen stratejileri ve politikaları geliştirerek bunları en iyi şekilde uygulayan bir profesyoneldir. Bu uzmanlar, enerji verimliliği, atık yönetimi, su koruma ve hava kalitesi gibi konulara odaklanır. Ayrıca, çevresel düzenlemelere uyumu sağlamak ve çevresel sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak için işletmelerle yakından çalışırlar.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği bakanlığı tarafından verilenSanayide Yeşil Dönüşüm Sorumlusu eğitimini alması ve düzenlenecek olan sınavı başarı ile geçen kişiler Sanayide Yeşil Dönüşüm sorumlusu olur. Sanayide Yeşil Dönüşüm Sorumlusu olmak için gerekli olan şartlar;
Emisyon sınır değeri, belirli bir kirletici maddenin belirli bir süre zarfında bir kaynaktan salınabilecek maksimum miktarıdır. Bu değerler, hava ve su kalitesini korumak ve insan sağlığını ve çevreyi korumak için genellikle hükümet düzenlemeleri tarafından belirlenir.
Emisyon testleri, araçların havayı ne kadar kirlettiğini gösteren değerleri belirler. Bu testler, araç muayene istasyonlarında uzman ekipler tarafından yapılır. Emisyon değerleri belirli bir değerin üzerinde olanlara trafiğe çıkış izni verilmez.
Emisyon değerinin düşük olması hem çevrenin korunması hem de küresel ısınmanın önlenmesi amacıyla sürücülerin uyması gereken bazı durumlar vardır. Bunlar arasında kaliteli yakıt kullanımı, klima sisteminin ve filtrelerin temizlenmesi ya da değiştirilmesi, belirli aralıklarla yağ değişiminin yapılması, aracın periyodik kontrollerinin zamanında ve tam yapılması gibi önlemler bulunmaktadır.
Sanayide yeşil dönüşüm, endüstrinin çevresel etkisini azaltmayı ve aynı zamanda ekonomik büyümeyi teşvik etmeyi hedefleyen bir süreçtir. Bu, enerji verimliliğini artırmak, atıkları azaltmak, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmak ve sürdürülebilir malzemeleri tercih etmek gibi stratejileri içerir.
Yeşil dönüşüm, hem çevresel hem de ekonomik faydalar sağlar. Çevresel olarak, bu dönüşüm, sera gazı emisyonlarını azaltır, hava ve su kalitesini iyileştirerek doğal kaynakları da korur. Ekonomik olarak, yeşil dönüşüm, enerji ve malzeme maliyetlerini azaltabilir, yeni iş olanakları yaratabilir ve işletmelerin düzenlemelere uyum sağlamasına yardımcı olabilir.
Sanayide yeşil dönüşüm, sürdürülebilir bir geleceğe doğru önemli bir adımdır. Bu, hem çevresel sürdürülebilirlik uzmanlarının liderliğini hem de hükümetlerin, işletmelerin ve bireylerin aktif katılımını gerektirir. Bu nedenle, herkesin yeşil dönüşüm sürecine katkıda bulunması ve çevreyi korumak için sorumluluk alması önemlidir