Telefon
Menü

Karbon Ticareti Nedir?

Karbon ticareti, sera gazı emisyonlarının kontrol edilmesi ve azaltılması amacıyla karbon kredileri ya da karbon tahsisatları aracılığıyla ton cinsinden karbon gazı alışveriş ve takas işlemlerinin yapılmasıdır. Karbon ticaretinin temeli Paris İklim Anlaşması'nın 6. maddesine dayanmaktadır. Karbon ticareti uygulama yöntemleri ve kuralları ise regülasyonlar ile belirlenmektedir.Karbon ticareti, ton cinsinden karbon dioksite denk gelen karbon sertifikası, karbon kredisi ya da karbon tahsisatı ile yapılmaktadır. Karbon Kredileri ve Karbon Tahsisatları; 1 ton karbondioksit (CO2)  gazına denk gelir. Karbon Kredileri / Karbon Sertifikaları ya da karbon tahsisatları sadece karbondioksit gazını temsil etmez. Karbondioksit gazına eş değer diğer sera gazlarını da temsil edebilir.  Karbon ticareti, gönüllü karbon ticareti ya da zorunlu karbon ticareti olarak iki şekilde gerçekleştirilir. 

Gönüllü karbon ticareti, karbon kredileri veya karbon sertifikaları cinsinden adet biriminde yapılır. Gönüllü Karbon ticaretinin yapılması zorunlu değildir. Herkes gönüllü karbon ticaretine dahil olabilir. Gönüllü karbon ticaretinin takas birimi karbon kredileri ya da karbon sertifikalarıdır. Karbon borsaları, karbon satıcıları ve karbon ticareti web siteleri aracılığyıla yapılır. 

Zorunlu karbon ticareti ise karbon tahsisatı cinsinden adet ya da ton biriminde gerçekleştirilir. Zorunlu karbon ticareti devletler tarafından belirlenen yüksek emisyona sahip üreticilere uygulanır. Herkes zorunlu karbon ticaretine dahil olamaz. Zorunlu karbon ticaretinin takas birimi karbon tahsisatıdır. Devletler tarafından belirlenen emisyon ticaret sistemleri aracılığyla yapılır. Birincil karbon piyasalarına sadece emisyon üreticileri dahil olabilirken, ikincil karbon piyasalarına emisyon üreticilerinin yanı sıra yetki alan karbon aracılık şirketleride dahil olabilir. Örneğin, 100 ton karbondioksit gazını (CO2) dengelemek için 100 adet karbon kredisi veya sertifikası alınabilir ve satılabilir. Aynı şekilde, 100 adet karbon tahsisatı da alınıp satılabilir. 

Karbon Ticareti Nasıl Yapılır?

Karbon Ticareti, karbon kredilerinin , karbon sertifikalarının ve karbon tahsisatlarının alınıp satılmasıyla yapılır. Karbon tahsisatlarının takas yapılması işlemi de karbon ticareti kapsamına alınabilir.  Karbon ticareti, web siteleri üzerinden karbon borsaları ve karbon marketleri aracılığıyla yapılır. Karbon piyasaları hakkında detaylı bilgi almak için linki tıklayabilirsiniz.

Zorunlu olarak yapılan karbon ticaretleri karbon tahsisatlarının alınıp satılmasıyla, emisyon ticaret sistemlerinde yapılır. Emsiyon ticaret sistemlerinde karbon tahsisatı takası yapılmaktadır. Emisyon ticaret sistemlerinde karbon ticareti devlet ile işletmeler arasında ve işletmeler ile işletmeler arasında yapılmaktadır. Her ülkenin ya da bölgenin emisyon ticaret sistemi kuralları değişkenlik gösterebilir.

Gönüllü olarak yapılan karbon ticareti karbon kredileri aracılığıyla yapılır. Karbon kredileri, uygun projelerden üretilip, sertifikalandırılmasının ardından ticareti yapılabilir. Karbon kredileri karbon marketleri, karbon takas platformları, karbon borsaları, web siteleri üzerinden yapılır. 

Karbon Ticareti Neden Yapılır?

Karbon ticareti nedeni sera gazı emisyonlarının azaltılması ya da gelir elde edilmesi olabilir. Karbon ticareti neden yapılır sorusunun cevabı temelde ikiye ayrılır. Karbon ticareti, gönüllü ya da zorunlu amaçla yapılabilir. Karbon ticareti aşağıdaki nedenlerle yapılabilir; 

  • Karbon ticaretinden gelir elde edilmesi,
  • Karbon vergilerinden kaçınılması,
  • Emisyon Ticaret Sistemi zorunlulukları, 
  • Karbon emisyonlarının azaltılması,
  • Net sıfır karbon hedeflerine ulaşılması,
  • Marka İmajı çalışmaları 
  • Pazarlama ve Satış çalışmaları 

Kimler Karbon Ticareti Yapabilir? 

Karbon ticaretini bireyler ya da işletmeler yapabilir. Karbon ticareti yapabilmek için karbon cüzdanına ihtyiaç duyulmaktadır. Karbon Kredileri/ sertifikaları blockchain teknolojisi ile tokenize edilmiş sertifikalardır. Bu tokenları saklamak için uygun cüzdanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Karbon Cüzdanı almak yerine, market ya da pazaryelerinin sağlamış olduğu karbon kredisi barındırma sistemleri de kullanılabilmektedir. Ancak bunun için barındırma yağtığınız siteye ya da şirkete güvenmeniz gerekmektedir. Olumsuz olan bir yan ise her karbon kredisi listeleme kuruluşu kendi karbon cüzdanının bulunmasını zorunlu kılmaktadır. Örneğin gold standard karbon kredileri, Verra Karbon cüzdanlarında saklanamamktadır. Bu durumda karbon kredisi ticareti yapmak isteyen bireyler için yüksek maliyet oluşturmaktadır.

Karbon Satışı Nedir?

Karbon Satışı, karbon dioksit gazının, karbon kredileri/sertifikaları aracılığyla satılmasına denir. Karbon gazı azaltımı ya da kaçınması projelerinden üretilen karbon kredileri aracılığyla yapaılan satış işlemine karbon satışı denmektedir. Karbon satışı, karbon kredileri ya da karbon sertifikaları aracılığıyla, karbon marketleri, borsaları ya da web siteleri üzerinden yapılır. Karbon satışları bireyler ya da şirketler tarafından yapılabilir. 

Karbon Satışı Nasıl Yapılır? 

Karbon satışı, karbon piyasaları üzerinden yapılır. Karbon satışı karbon tahsisatları, karbon kredileri, karbon sertifikaları ile yapılabilir. Karbon satışı yapmak için, karbon ticareti yapan pazaryerlerinden, borsalardan hesap açmanız gerekir. Bu borsalar ve pazaryerlerine ait web siteleri üzerinden karbon satışı yapılır. 

Bireyler Karbon Alış - Satış İşlemi yapabilir mi?

Bireyler de şirketler gibi karbon alımı ve satışı yapabilirler. Bireylerin karbon alım ya da satışı yapamaması için yasal bir engel yoktur. Yetkilendirlmiş ve uluslararası geçerliliğe sahip karbon kredilerini (goldstandard, verra, global carbon council vb) bireyler alabilir, satabilir, yatırım amacıyla depolayabilir. Karbon satışı bireyler tarafından karbon borsaları ve karbon marketlerine ait web siteleri üzerinden yapılabilir. 

Karbon Yatırımı Nedir? Nasıl Yaplır? 

Bireyler ya da şirketlerin karbon sertifikaları alarak karbon cüzdanlarında gelecek tarihte satış yapmak amacıyla yatırım yapmasına karbon yatırımı denir. Karbon kredileri ve karbon sertifikaları üretim tarihleri itibariyle 10 yıl süre ile saklanabilir. Karbon kredileri issue tarihlerinden sonra 10 yıl süre ile alınıp satılabilir. Bireyler de karbon sertikaları alımı yaparak karbon yatırımı yapabilmektedir. 

Karbon Ticaretinin Şirketler Açısından Faydaları

Enerji verimliliği ve sera gazı salınımı gibi insanlık açısından olumsuzlukları ortadan kaldıran yaklaşımları gündeme getiren karbon ticaretinin faydaları bunlarla sınırlı değildir. Bu kapsamda sürecin çok daha kapsamlı ve etkin faydaları olduğundan söz etmek gerekmektedir. Aşağıda sıralanan fayda ve avantajları dikkate alarak karbon ticareti neden tercih edilmeli? sorusuna cevap bulmak da mümkündür.

Karbon Ticareti: Maliyetlerin Düşürülmesi

Gönüllülük esası ve zorlayıcı yasalar dikkate alındığında uygulamaya konan çözümler arasında değerlendirilen karbon ticaretinin en büyük faydası şirketlerin maliyetlerini azaltmaya yönelik pek çok yönteme başvurmasıdır. Özellikle de sera gazı salınımının kredi satın alma ya da satışı yapma noktasında getirdiği yenilikler dikkate alındığında şirketler kendi bünyelerinde en makul uygulamalara yönelmektedir. Maliyetlerin önemli ölçüde düşmesine fayda sağlayan bu durum aynı zamanda daha sürdürülebilir bir işletme yapısına ulaşmayı da sağlar. Siz de maliyetleri düşürecek ve faydalı sonuçlar ortaya çıkaracak alternatifler için tercihinizi hemen yapabilirsiniz.

Karbon Ticareti: Teşvik Edici Uygulamalar

Karbon ticareti ile alakalı olarak dikkate değer önemli konulardan biri de teşvik edici yaklaşımların benimseniyor olmasıdır. Sera gazı salınımı sınırının aşılması halinde ceza ile karşı karşıya kalmak pek çok şirket için arka kapıdan dolanmaya yol açabilecektir. Ancak teşvik edici ve şirketleri doğru uygulamalara yöneltici yaklaşımlar daha ideal sonuçları da beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda sistem enerji kaynaklarında verimi ve maliyet anlamında tasarrufu getirecek çözümler ortaya çıkarır. Önce cezanın değil daha ideal politikaların gündeme gelmesi sistemin işlevselliği noktasında mutlaka dikkat edilmesi gereken bir detaydır.

Karbon Ticareti: Sürdürülebilir Şirket Yapısı ve Çevre

Sürdürülebilir şirket yapısının elde edilmesinde doğru projelere yönelmenin çok büyük etkisi olduğundan söz etmek gerekmektedir. İşletmelerin salt ceza odaklı bir sürecin parçaları olmalarındansa sürdürülebilirliği ön planda tutan yaklaşımlara odaklanmaları çok daha idealdir. Çevreyi düşünürken şirket yapısının da nasıl daha başarılı seviyelere taşınacağı hakkında çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Kullanılan enerji kaynaklarından üretim – dağıtım süreçlerinde gündeme gelen uygulamalara kadar her detay öne çıkar. Bu bağlamda şirketler için çok daha makul bir sonuç elde edilmektedir.

Karbon Ticaretinin Ortaya Çıkış Serüveni

Sera Gazı Salınımı ile alakalı önemli yenilikler ortaya çıkaran bir detay olarak karbon ticaretinin gelişimi hakkında detaylara göz atmakta fayda vardır. Bu kapsamda gelişim sürecinde etkili olan unsurlara odaklanmak gerekmektedir. İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi, Kyoto Protokolü, Paris Anlaşması ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması gibi uluslararası seviyedeki gelişmelerden bahsetmek gerekmektedir. Tüm bu anlaşma ve protokoller doğrultusunda karbon ticaretinin çerçevesi çizilmiştir. Hem kamusal hem de bireysel manada sınırlamaları gündeme getiren bu süreç atmosferin zarar görmemesi adına çok çok değerlidir.

Kömür başta olmak üzere yüksek seviyede CO2 salınımına yol açan enerji kaynaklarının kullanılması yerine daha makul seçenekler olarak görülen rüzgâr, güneş, jeotermal ve hidroelektrik enerjisinin kullanılması önerilmektedir. Temel hedefi salınımı azaltmak olsa da bir yandan da enerji verimliliği mevzusunda getirdiği yenilikler sayesinde karbon ticareti çok önemli bir özelliğe sahiptir. Siz de şirketinizin karbon salınımı konusunda sınırlara uymasını sağlamak ve süreç boyunca uygulamaları takip etmek mi istiyorsunuz? Bu durumda yapmanız gereken sadece uzman ekibimizle iletişimde kalmak olmalı. Bizimle iletişime geçerek karbon ticareti başta olmak üzere bütün merak ettikleriniz hakkında bilgi alabilirsiniz.

İlginizi Çekebilecek Diğer Bloglar
Ebülten
E-Bülten Aboneliği
Duyurular ve yeniliklerden haberdar olmak için e-bültenime kayıt olun.
Whatsapp
Instagram