ISO 20400, sürdürülebilir satın alma konusunda uluslararası rehberlik sağlamak adına geliştirilmiş olan önemli bir standarttır. Söz konusu standart, işletmelerin tedarik zincirlerinde sürdürülebilirlik ilkelerini uygulamak için teşvvik etmektedir. Bu durumda yeşil tedariğin önemi de vurgulanmış olur. ISO 20400 çevresel, ekonomik ve sosyal faktörlerin dikkate alınarak satın alma süreçlerinin yönlendirilmesini sağlamaktadır.
ISO standartları, son zamanlarda işletmeler ve bireyler için son derece önemli bir hal almıştır. Bu nedenle ISO standartlarının her birinin ayrı ayrı oldukça büyük bir öneme ve değere sahip olduğundan bahsedebiliriz. Günümüzde işletmeler yalnız kendi iş süreçlerini değil tedarik zincirlerini de sürdürülebilirlik ilkelerine uygun bir şekilde çevresel ve sosyal sorumluluklarını arttıracak bir çabanın içerisine girmektedir. Bu noktada ISO 20400, sürdürülebilir satın alma uygulamalarını düzenleyen ve yönlendiren bir standarttır. Söz konusu standart, şirketlere sürdürülebilir satın alma süreçlerinin nasıl kuracaklarını ve yöneteceklerini ifade etmektedir. Bu noktada ISO 20400 ile ilgili merak edilen tüm detayları sizler için derledik.
ISO 20400 standardı, sürdürülebilir satın alma uygulamalarını yönlendiren bir çerçeve sunmaktadır. Bu noktada söz konusu standart; tedarik zinciri yönetimi, çevresel ve sosyal etkilerin değerlendirilmesi ve sürdürülebilir kriterleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda ISO 20400’ün kapsamı aşağıdaki gibidir:
ISO 20400, sürdürülebilir satın alma ilkelerini tedarik zinciri yönetimine entegre etmeyi hedeflemektedir. Bu kapsamda, tedarik zincirinin tüm aşamaları dikkate alınarak sürdürülebilirlik ilkelerinin uygulanması teşvik edilmektedir.
Standart, çevresel etkileri değerlendirmeyi ve çevresel performansı artırmayı amaçlamaktadır. Çevresel etkiler, malzeme seçimi, enerji kullanımı, atık yönetimi ve karbon ayak izi gibi faktörleri içermektedir.
Sosyal sorumluluk ve etik konuları, çalışma koşulları, işçi hakları ve toplum katılımı gibi sosyal etkiler ISO 20400'ün kapsamında yer almaktadır. Şirketler, tedarik zincirinde sosyal sorumluluğu artırmaya yönelik adımlar atmaya teşvik edilmektedir.
ISO 20400, ekonomik performansın sürdürülebilir satın alma süreçlerine entegre edilmesini amaçlamaktadır. Uzun vadeli değer yaratma, maliyet etkinliği ve şeffaf finansal uygulamalar bu kapsamda değerlendirilmektedir.
Standart, sürdürülebilirlik odaklı inovasyonun teşvik edilmesini desteklemektedir. İnovatif ürün ve hizmetlere yönelik stratejik satın alma kararları alınması hedeflenmektedir.
ISO 20400, şeffaflık ve iletişimi vurgulamaktadır. Raporlama, paydaşlarla etkileşim ve bilgi paylaşımı, şirketlerin sürdürülebilir satın alma süreçlerini açıklıkla iletmelerini amaçlamaktadır.
ISO 20400 standardının sahip olduğu çeşitli avantajlar bulunmaktadır. Söz konusu avantajlardan genel olarak aşağıdaki gibi bahsedebilmek mümkündür:
ISO 20400 standartları, şirketlerin sürdürülebilirlik noktasında bütünlük ve etkili bir yönetim sistemi oluşturulmasını sağlamaktadır. Yukarıda bulunan avantajlar dahilinde işletmelerin çok daha sürdürülebilir bir geleceğe sahip olmasına yardımcı olmaktadır.
ISO 20400 belgesi almak için işletmelerin belirli adımları takip etmesi gerekmektedir. Bunun yanı sıra unutulmaması gereken en önemli nokta ise belge alım süreçlerinin şirketlerin mevcut uygulama ve ihtiyaçlarına bağlı bir şekilde değişkenlik göstereceğidir. Bu doğrultuda belge alım süreçlerin belirli bir belge sağlayıcı ya da belgelendirme kuruluşu ile bir iş birliği içerisine girilmesi gerekmektedir.
Şirketlerin ihtiyaçlarına ve hedeflerine uygun bir şekilde ISO 20400 belgesinin almanın yararlarının değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu, söz konusu belgeyi almak için en temel adımı oluşturmaktadır. ISO 20400 belgesini almak için bir belgelendirme kuruluşu seçmelisiniz. Bu kuruluş ile iletişime geçerek belgelendirme ihtiyaçları, süreç, belgeler ve maliyet ile ilgili bilgi edinebilirsiniz. Daha sonra şirket içerisinde belirlenen standartlara uygun bir şekilde sürdürülebilir satın alma süreçlerinin kurulması ve uygulanması gerekmektedir. Bu doğrultuda belgelendirme kuruluşu sürecin değerlendirilmesi için denetimler gerçekleştirmektedir. Belgelendirme kuruluşu belge uygulama sürecini denetleyerek ISO 20400 standartlarına uygunluğu değerlendirmektedir. Bu aşamada uygun görülmesi durumunda belgenin alınmasına karar verilmektedir. Belge alındıktan sonra, belge sürdürme süreçleri kurulmalıdır. Bu, belgenin geçerliliğini korumak için düzenli iç denetimleri ve belge yenileme süreçlerini içerir.