ÇED Raporu Ücretleri, ÇED danışmanlık ücreti ve ÇED Raporu Bakanlık Harcının toplamından oluşan toplam ödemeye denir. Öncelikle ÇED raporunu nedir sorusunu tanımlayacak olursak, Çevresel Etki Değerlendirmesi kavramının kısaltılmış halidir. Bu doğrultuda ÇED raporu, projelerin çevresel etkilerinin değerlendirilmesini ve söz konusu etkilerin yönetilmesini içermektedir. ÇED raporunun hazırlanması son derece uzmanlık gerektiren bir konudur. Bu nedenle ÇED raporu ücretleri ne kadardır gibi sorular sorabilirsiniz. ÇED raporunun hazırlanması projelerin bütçesinde önemli bir kalemdir. Bu noktada ÇED raporunun fiyatlarını etkileyen faktörler ile ilgili merak edilenleri sizler için derledik. Şimdi gelin öncelikle ÇED raporunun ne olduğunu detaylı bir şekilde inceleyelim.
ÇED raporu, bir projenin çevresel etkilerini, olumlu veya olumsuz, detaylı bir şekilde değerlendiren bir belgedir. Bu rapor, projenin yapılabilirliğini değerlendirmek, çevreye olan etkileri en aza indirmek ve çevre düzenlemelerine uygunluğu sağlamak amacıyla hazırlanır. ÇED raporu, projenin yerel veya ulusal çevre otoriteleri tarafından onaylanmadan önce sunulmalıdır. Günümüz bakanlık mevzuatları doğrultusunda Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliğine göre ÇED Raporu türleri 3 addettir. Bunlar ÇED Olumlu Raporu, ÇED gerekli Değildir Raporu ve ÇED Kapsam Dışı Raporudur.
ÇED Raporu Türleri Nelerdir sorusunun cevabını, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının yayınladığı Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliğine göre belirleyebiliriz. ÇED yönetmeliğinin EK-1 Listesinde yer alan faaliyetler için hazırlanması gereken ÇED Raporu Türüne “ÇED Olumlu Raporu” denir. ÇED yönetmeliğinin EK-2 Listesinde yer alan faaliyetler için hazırlanması gereken ÇED Raporu Türüne “ÇED Gerekli Değildir Raporu” denir. ÇED Yönetmeliğinin Ek-1 ve Ek-2 Listesinde yer alamayan faaliyetler için hazırlanması gereken ÇED Raporu Türünü ” ÇED Kapsam Dışı yada ÇED Muaftır Raporu” denir.
ÇED raporunun neden gerekli olduğu ile ilgili detaylardan ise aşağıdaki gibi bahsetmek mümkündür:
Özetle ÇED raporu, çevresel etkilerin değerlendirilmesi, toplumun projeye katılımı ve projenin sürdürülebilir olması açısından son derece önemli bir araç olarak ifade edilmektedir. Projelerin çevresel uygunluğunun değerlendirilmesi, çevresel sürdürülebilirliğin teşvik edilmesi ve doğal kaynakların korunması için son derece kritik bir öneme sahiptir.
ÇED Raporu Ücretleri Bakanlık Harcı ve Proje Tanıtım Dosyası danışmanlık Ücreti olmak üzere iki kısımdan oluşur. ÇED Gerekli Değildir ve ÇED Olumlu Raporu çalışmalarında Bakanlık Harcı yatırılması gerekmektedir. ÇED Kapsam Dışı Raporu için Çevre Bakanlık ÇED Harcı yatırılmasına gerek yoktur. Sadece ÇED Raporu Proje Tanıtım Dosyası Ücreti ödemek yeterlidir. ÇED Raporu Ücretlerinde, ÇED Raporu Bakanlık Harcı her yılın ilk gününde bakanlık tarafından açıklanmaktadır. ÇED Raporu Danışmanlık Ücreti ise serbest piyasa ekonomisine göre şekillenmektedir.
Çevresel Etki Değerlendirmesi raporunun fiyatlarını etkileyen çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bu faktörler aşağıdaki gibidir:
ÇED raporunun fiyatını belirleyen en önemli faktör proje türü ve büyüklüğüdür. Çünkü günümüzde birçok proje türü için ÇED raporu istenebilmektedir. En çok talep gören proje türleri şu şekildedir:
Projelerin türü, hangi çevresel etkilerin analiz edilmesini ve ne kadar veri toplanması gerektiğini belirlediği için fiyata da etki etmektedir. Projenin büyüklüğü de aynı şekilde ÇED raporu fiyatlarını kritik bir şekilde belirlemektedir. Büyük projeler için çok daha fazla kaynak kullanılması, alan çalışmalarının yapılması, verilerin toplanması gerekebilmektedir. Bu da maliyetlerin artmasına neden olmaktadır. Bunun yanı sıra projenin büyüklüğü projenin etki alanında geniş olmasına neden olmaktadır.Yayınlanan bu yönetmelik Avrupa Birliği’ne direk ihracat yapan ya da ihracat yapan müşterilere sahip işletmeleri direkt olarak etkileyecek. Bu noktada ihracatçılarımızın mekanizmanın nasıl uygulanacağına dair soruları gün geçtikçe artmaktadır.
Çevresel etkilerin karmaşıklığı ÇED raporlarının fiyatını belirleyen bir diğer önemli faktördür. Bu faktöre göre projenin çevreye olan etkisi ne kadar karmaşıksa fiyat unsuru da o kadar fazla olacaktır. Çünkü karmaşık çevresel etkilerin değerlendirilmesi ve analiz edilmesi için daha fazla zaman harcanması gerekecektir. Verilerin toplanması, analizlerin yapılması, sonuçların yorumlanması için daha fazla kayna kullanılmalıdır. Bu da maliyeti arttırır. Ayrıca karmaşık çevresel etkilerin değerlendirilmesi ve yönetilmesi uzmanlık gerektirmektedir. Karmaşık çevresel etkilerin yönetilmesi için daha fazla çözüm önerisi ve çevresel yönetim planı gerekebilmektedir. Bu da projenin tasarım ve uygulanışının değiştirilmesini içerebilmektedir. Bu durum maliyet değişikliklerine neden olabilmektedir.
Yayınlanan bu yönetmelik Avrupa Birliği’ne direk ihracat yapan ya da ihracat yapan müşterilere sahip işletmeleri direkt olarak etkileyecek. Bu noktada ihracatçılarımızın mekanizmanın nasıl uygulanacağına dair soruları gün geçtikçe artmaktadır.
ÇED Danışmanlık hizmetleri, ÇED raporunu etkileyen bir diğer faktördür. Bu faktör projenin türüne, karmaşıklığına göre raporun fiyatını etkilemektedir. Projenin türü ve karmaşıklığı, uzmanlık gereksinimlerini belirler. Örneğin, bir endüstriyel tesisin ÇED raporu, kimya veya mühendislik alanlarında uzmanlık gerektirebilirken, bir altyapı projesi ekolojik uzmanlık veya jeolojik bilgiye ihtiyaç duyabilir. Karmaşık projeler, uzmanların daha fazla içeriği ve analizi yönlendirmesi gerekebilir, bu da maliyetleri artırabilir. ÇED raporunun hazırlanması sırasında uzmanlık alanlarına ihtiyaç duyulabilmektedir. Bu durumda her uzmanlık alanının hizmetleri için ayrı maliyetler meydana gelebilmektedir.Yayınlanan bu yönetmelik Avrupa Birliği’ne direk ihracat yapan ya da ihracat yapan müşterilere sahip işletmeleri direkt olarak etkileyecek. Bu noktada ihracatçılarımızın mekanizmanın nasıl uygulanacağına dair soruları gün geçtikçe artmaktadır.
Projenin yapılacağı bölgenin uzaklığı ve erişilebilirliği ÇED raporunun fiyatını belirlemektedir. Çünkü rapor hazırlanırken projenin çevresel etkilerinin değerlendirilmesi için çeşitli saha çalışmalarının yapılması gerekmektedir. Bu doğrultuda çalışma alanının uzak olması saha çalışmalarını etkilemektedir. Uzak bir çalışma alanı ekstra zaman ve kaynak gerektirmektedir. Bunun yanı sıra uzak bölgelere ulaşım için seyahat ve konaklama maliyetleri de gerekecektir.Saha ekibinin çeşitli ekipman ihtiyaçları vardır. Uzak bir çalışma alanında saha çalışmalarının gerçekleştirilmesi için daha fazla personel ve daha fazla ekipmana ihtiyaç duyulmaktadır. Bu da ek maliyetlere neden olmaktadır.
Hukuki ve idari işlemler ÇED raporunun yerel ve ulusal düzenlemelere uygun bir şekilde işlenmesini ifade etmektedir. Bu doğrultuda raporun fiyatını doğrudan etkileyen bir unsur olduğundan bahsedebiliriz. Projelerin başvurusu için çeşitli ücret ve masraflar söz konusudur. Bunun yanı sıra projelerin bazı durumlarda ulusa ve yerel düzenlemelere uygun olması için çeşitli onay ve izinleri alması gerekir. Bu da ekstra maliyet anlamına gelmektedir.
Bu yönergeler projenin ÇED raporu hazırlanırken izlenmesi gereken adımları ve gereksinimleri de belirler. ÇED raporu hazırlanırken, tüm hukuki ve idari işlemler dikkatle belgelenmelidir. Bu, projenin sürecin her aşamasında uygun bir şekilde işlendiğini göstermek için önemlidir.
ÇED raporu fiyatlarını etkileyen son faktör kamuoyu katılımı ve danışma faktörüdür. Bu faktör projeden etkilenen toplulukların, halkın görüşlerini, yorumlarını dinlemeyi ve değerlendirmeyi içermektedir. Bu doğrultuda çeşitli maliyetleri de beraberinde getirmektedir. Kamuoyu katılımı ve danışma sürecinin yürütülmesi için çeşitli toplantıların düzenlenmesi gerekmektedir. Bu toplantıların düzenlenmesi ve yürütülmesi için bir bütçe ayırılması gerekmektedir. Bunun yanı sıra kamuoyu bilgilendirmeleri için eğitimlerin düzenlenmesi gerekmektedir. Bu sayede halkın projeyi anlaması ve değerlendirmesi sağlanır. Bu bilgilendirme ve eğitim için de çeşitli materyallerin hazırlanması, sunulması gerekmektedir. Bu da maliyetleri arttırmaktadır.
ÇED raporu fiyatlarının belirlenmesinde etkili olan unsurlardan yukarıdaki gibi bahsettik. Bu doğrultuda küçük ve orta ölçekli projeler için ÇED raporu fiyatlarının çok daha uygun ve düşük rakamlarda olduğunu ifade edebiliriz. Ancak büyük ve karmaşık projeler için ÇED raporunun çok daha yüksek maliyetlerde olduğunu söylemek mümkündür. Bu nedenle ÇED raporu fiyat aralığını belirlemek mümkün değildir. ÇED raporu ve çevre danışmanlık hizmetleri sunan firmamız ile iletişime geçerek ÇED raporu ücretleri ile ilgili detaylı bir şekilde bilgi edinebilirsiniz.